Ташиев: көп жыл мурун коңшуларга өтүп кеткен жерлерди кайтарып алуу мүмкүнчүлүгүбүз бар
Кыргыз тарап кыргыз жерлери коңшу өлкөгө өткөнүн тастыктаган документтерди тапкан. Бул документтердин негизинде Кыргызстан өзүнүн аймактык дооматтарын кошуналар өз дооматтарынан баш тартпаса кое алат. Бул тууралуу Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин башчысы Камчыбек Ташиев билдирди.
Бүгүн, 15-сентябрда Баткен облусунда эки аскер бөлүктүн аскер кызматкерлерине батирлердин ачкычтарын тапшыруу аземи болуп өттү. Иш-чарага Улуттук коопсуздук боюнча мамлекеттик комитеттин башчысы катышты. Журналисттердин суроолоруна жооп берип жатып, ал чек ара маселесине токтолду.
Ал бир жыл мурун тажик аскерлери Баткен облусуна басып киргенин эске салды. Баскынчылыктын натыйжасында адамдар өлүп, инфраструктура бузулган.
"Былтыркы жылдын 15-16-сентябрында Баткен облусунда каргашалуу окуялар болгонун билесиздер, бир жыл өттү. Биздин жарандарыбыз, аскер кызматкерлерибиз каза болушту. Мунун баары мамлекетибизде чечилбеген маселелерден улам болду. Кошуна өлкө кол салды" , - деди Ташиев.
Ал белгилегендей, Кыргызстан менен Тажикстандын ортосундагы мамлекеттик чек ара сызыгын аныктоо иштери уланууда. Ошол эле учурда кыргыз тарап бул жерлерге байланыштуу документтерди тапты, андан көп жылдар мурун кыргыз жерлеринин бир бөлүгү Тажикстанга өтүп кеткени белгилүү болгон.
"Ачык айтышым керек, мен чек араны демаркациялоо жана делимитациялоо боюнча комиссиянын төрагасымын, биз коңшулар менен бардык маселелерди тынчтык жолу менен чечүүгө аракет кылдык, азыр дагы аракет сүйлөшүүлөр аркылуу аракет кылып жатабыз. Биз аракет кылып жатабыз. Бирок былтыр биздин өлкөгө агрессия жасашканын айтыш керек. Биз мындай агрессиянын кайталанышына жол бербейбиз. Комиссиянын төрагасы катары айта кетейин, мурда коңшу мамлекет аймактык дооматтарды айтып келген. Биз ар дайым бул дооматтар негизсиз деп жооп берип келгенбиз.
Жакында жаңы документтерди таптык. Ошол документтердин негизинде биздин көптөгөн жерлерибиз тажик тарапка өткөнүн билебиз. Муну тарыхый жана укуктук документтер менен тастыктай алабыз. Коңшулар аймактык дооматтарынан баш тартпаса, анда биз аймактык дооматыбызды айтабыз. Бул үчүн бизде жетиштүү күч жана мүмкүнчүлүктөр бар. Мындан 10, 100 жыл мурун коңшуларыбызга өтүп кеткен жерлерди кайтарып алуу мүмкүнчүлүгүбүз бар.
Кыргыз мамлекети президентибиздин жетекчилиги астында чек ара маселесин тынчтык жолу менен чечүүнү көздөп жатат", - деди Ташиев.
Эске сала кетсек, Кыргызстан менен Тажикстандын 972 чакырым чек ара сызыгы бар, алардын айрымдары көп жылдар бою такталбай келген. Координацияланбаган аймактар боюнча чыр-чатактар көп жылдардан бери болуп келет. Эми делимитация маселеси Бишкек менен Дүйшөмбүнүн ортосундагы сүйлөшүүлөрдө негизги маселе бойдон калууда. Акыркы жылдары чек арада куралдуу кагылышуулар тез-тез болуп келди. 2022-жылы эле Тажикстан Кыргызстанга эки жолу кол салган.
